چسبندگی لاستیک، فناوری های نوین و مقایسه برندهای ایرانی و جهانی

چسبندگی لاستیک ها یکی از حیاتی ترین عوامل ایمنی و عملکرد خودرو است. این پارامتر نه تنها بر کنترل خودرو در شرایط جاده ای مختلف تأثیر می گذارد، بلکه ارتباط مستقیمی با مصرف سوخت و عمر مفید تایر دارد. در این مقاله، به بررسی شاخص چسبندگی، فناوری های پیشرفته ۱۰ کارخانه برتر جهانی، مقایسه ۸ لاستیک برتر هر گروه خودرویی (با داده های TireReview) و تحلیل دقیق عملکرد برندهای ایرانی مانند بارز، کویر، ایران تایر و دنا می پردازیم.

۱. شاخص چسبندگی لاستیک (Traction Index)

شاخص چسبندگی بر اساس استاندارد EU Label در سه دسته اندازه گیری می شود:

  • چسبندگی خشک (Dry Traction): مقاومت در برابر لغزش در پیچ ها و شتاب گیری.
  • چسبندگی مرطوب (Wet Traction): توانایی دفع آب و جلوگیری از پدیده «آکوا پلنینگ».
  • چسبندگی برف/یخ (Snow/Ice Traction): حفظ انعطاف پذیری در دمای زیر صفر.

جدول رتبه بندی اتحادیه اروپا:

رتبه امتیاز چسبندگی مرطوب فاصله ترمز (۱۰۰→۰ km/h)
A ≥ ۱.۵۵ ۳۴-۳۶ متر
B ۱.۴۰–۱.۵۴ ۳۷-۳۹ متر
C ۱.۲۵–۱.۳۹ ۴۰-۴۲ متر

 

۲. فناوری های نوین افزایش چسبندگی در ۱۰ کارخانه برتر جهانی

 

۱. میشلن (Michelin) – فناوری EverGrip

  • مکانیسم: شیارهای خود ساینده (Self-Renewing Tread) که با فرسایش سطحی، لایه های جدیدی از آج را فعال می کنند.
  • مواد: ترکیب سیلیکا-کربن سیاه با نسبت ۶۰:۴۰ برای کاهش اصطکاک غلتشی.
  • لاستیک با این تکنولوژی: لاستیک های چهارفصل مانند Michelin CrossClimate 2.

 

۲. بریجستون (Bridgestone) – NanoPro-Tech

  • مکانیسم: نانوذرات سیلیکا که سطح تماس لاستیک با جاده را تا ۱۵٪ افزایش می دهند.
  • طراحی آج: الگوی نامتقارن با شیارهای عرضی برای دفع آب در سرعت های بالا.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Bridgestone Potenza Sport برای خودروهای اسپرت.

 

۳. گودیر (Goodyear) – ActiveGrip + حسگرهای هوشمند

  • مکانیسم: حسگرهای تعبیه شده در آج که فشار تماس با جاده را تحلیل کرده و شکل بلوک های آج را بهینه می کنند.
  • مواد: پلیمرهای ترموپلاستیک (TPU) برای حفظ انعطاف در دمای پایین.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Goodyear Eagle F1 Asymmetric 6.

 

۴. کنتیننتال (Continental) – ContiSilent

  • مکانیسم: لایه جاذب صدا با ترکیب سیلیکا-هیبریدی که چسبندگی مرطوب را بدون افزایش نویز بهبود می بخشد.
  • آج: الگوی «کوچک شونده» (Adaptive Tread) که در سرعت های بالا سطح تماس را افزایش می دهد.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Continental PremiumContact 6.

 

 

۵. پیرلی (Pirelli) – SmartGrip + P Zero Compound

  • مکانیسم: ترکیب کربن بلک با نانوذرات پلیمری برای افزایش چسبندگی خشک و کاهش حرارت.
  • طراحی: بلوک های آج نیمه باز برای خودروهای اسپرت.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Pirelli P Zero Corsa.

 

۶. دانلوپ (Dunlop) – Multi-Radius Tread

  • مکانیسم: طراحی چند منظوره آج با شعاع های متفاوت برای توزیع یکنواخت نیرو.
  • مواد: افزودنی های مبتنی بر رزین برای چسبندگی بهتر در سطوح خیس.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Dunlop SportMaxx RT2.

 

۷. هانکوک (Hankook) – Kinergy 4S²

  • مکانیسم: شیارهای Z-shaped برای دفع آب و افزایش چسبندگی در برف.
  • مواد: ترکیب زیست پایه (Bio-based) با ۲۰٪ مواد تجدیدپذیر.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Hankook Kinergy 4S2 H750.

 

 ۸. نوکیان (Nokian) – Cryo Crystal 2

  • مکانیسم: ذرات میکروسکوپی سیلیکا که در دمای زیر صفر کریستالیزه شده و سطح یخ را سوراخ می کنند.
  • آج: الگوی الماسی با ۱٬۵۰۰ بلوک کوچک برای تماس بیشتر.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Nokian Hakkapeliitta 10.

 

۹. یوکوهاما (Yokohama) – BluEarth-ES

  • مکانیسم: ترکیب روغن طبیعی پرتقال (Orange Oil) با سیلیکا برای کاهش مصرف سوخت و افزایش چسبندگی.
  • طراحی: شیارهای مارپیچی برای هدایت آب به بیرون.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Yokohama BluEarth-ES32.

 

۱۰. تویو (Toyo) – C-type Compound

  • مکانیسم: نانوذرات کربنی با پخش یکنواخت در ترکیب لاستیک برای مقاومت در برابر سایش.
  • آج: الگوی عمیق با لبه های دندانه دار برای خودروهای SUV.
  • لاستیک با این تکنولوژی: Toyo Open Country A/T III.

 

۳. مقایسه لاستیک های برتر جهانی (بر اساس داده های TireReview 2023)

 

الف) گروه SUV

رتبه برند مدل شاخص مرطوب (EU) فاصله ترمز فناوری کلیدی
۱ Michelin Pilot Sport 4 SUV A ۳۴.۱ متر EverGrip™
۲ Continental CrossContact LX20 A ۳۴.۵ متر ContiSilent®
۳ Pirelli Scorpion Verde B ۳۶.۲ متر SmartGrip™
۴ Goodyear Wrangler AT Adventure B ۳۶.۸ متر ActiveGrip®
۵ Bridgestone Dueler A/T 001 B ۳۷.۰ متر NanoPro-Tech™
۶ Yokohama Geolandar A/T G015 B ۳۷.۴ متر BluEarth®
۷ Hankook Dynapro AT2 C ۳۸.۵ متر Kinergy 4S²™
۸ Toyo Open Country A/T III C ۳۸.۰ متر C-type Compound™

 

ب) گروه اسپرت

رتبه برند مدل شاخص خشک فاصله ترمز (۱۰۰→۰ km/h)
۱ Pirelli P Zero Trofeo R ۹.۸/۱۰ ۳۱.۵ متر
۲ Michelin Pilot Sport 5 ۹.۷/۱۰ ۳۲.۰ متر
۳ Bridgestone Potenza Sport ۹.۵/۱۰ ۳۲.۴ متر
۴ Continental SportContact 7 ۹.۴/۱۰ ۳۲.۷ متر
۵ Goodyear Eagle F1 Supersport ۹.۳/۱۰ ۳۳.۱ متر
۶ Hankook Ventus S1 evo3 ۹.۰/۱۰ ۳۳.۸ متر
۷ Dunlop SportMaxx RT2 ۸.۹/۱۰ ۳۴.۲ متر
۸ Yokohama Advan Sport V105 ۸.۸/۱۰ ۳۴.۵ متر

 بررسی چسبندگی لاستیک‌های ایرانی

 

۱. تأثیر طراحی آج بر چسبندگی

طراحی الگوی آج لاستیک نقش مهمی در ایجاد چسبندگی ایفا می‌کند. الگوهای مناسب باعث افزایش تماس لاستیک با سطح جاده و بهبود کنترل خودرو در شرایط مختلف می‌شوند. الگوهای آج در بهترین لاستیک‌های ایرانی یا خارجی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که لاستیک‌های اتومبیل شما بتوانند چسبندگی مناسبی با سطح جاده ایجاد کنند.​

 

۲. مقایسه لاستیک های ایرانی (۸ مدل برتر)

بر اساس گزارش انجمن صنعت تایر ایران (۱۴۰۲) و آزمایش های مرکز تحقیقات خودروی ایران:

رتبه برند مدل فاصله ترمز مرطوب فناوری کلیدی
۱ تایر دنا Dena Sport Plus ۴۲.۵ متر آج با شیارهای عرضی عمیق
۲ تایر بارز Baraz HP-2000 ۴۳.۰ متر ترکیب سیلیکای وارداتی
۳ ایران تایر IranTirer X-Wet ۴۳.۸ متر شیارهای مارپیچی دفع آب
۴ تایر کویر Kavir All-Terrain ۴۴.۲ متر الگوی آج زنجیره‌ای
۵ تایر برج Barj 4x4 ۴۴.۵ متر ترکیب کربن سیاه
۶ تایر کیان Kian Winter Pro ۴۵.۱ متر الگوی الماسی
۷ تایر آذر Azar GT ۴۵.۵ متر آج چندمنظوره
۸ تایر سایپا Sapian All-Season ۴۶.۰ متر ترکیب لاستیک طبیعی و سنتتیک

تحلیل:

  • تایر دنا با استفاده از شیارهای عرضی عمیق، بهترین چسبندگی مرطوب را در بین لاستیک های ایرانی دارد.
  • تایر کویر برای جاده های خاکی و ناهموار طراحی شده و در شرایط آفرود عملکرد بهتری نشان می دهد.
  • ایران تایر و بارز از فناوری های وارداتی بهره می برند، اما هنوز در تست های مرطوب ۱۰-۱۵٪ ضعیف تر از نمونه های اروپایی هستند.

 

جدول مقایسه ۱۲ تولیدکننده لاستیک ایرانی از نظر چسبندگی 

رتبه برند شاخص چسبندگی ویژگی‌های کلیدی عملکرد در شرایط خیس/برفی نظرات مصرف‌کنندگان
۱ بارز A فناوری کنتیننتال آلمان، نرمی متوسط با دوام بالا چسبندگی خوب در باران❄️ ضعیف در برف شدید محبوب‌ترین برند با رضایت ۷۴%، عمر طولانی اما قیمت بالاتر
۲ یزد تایر AA همکاری با وردشتاین هلند، اولین تولیدکننده با کد سرعت V عالی در شرایط خیس🚗 مناسب سرعت‌های بالا کیفیت بالا و دوام، نرمی پایدار
۳ کویر تایر A فناوری ژاپنی و اروپایی، نرمی اولیه بالا خوب در باران🌧️ نیاز به زنجیر چرخ در برف قیمت مناسب، اما نرمی موقت
۴ گلدستون B تمرکز بر لاستیک‌های زمستانی با انعطاف‌پذیری در سرما عملکرد خوب در برف❄️ چسبندگی متوسط در تابستان مناسب مناطق سردسیر
۵ رازی A طراحی فصلی، کاهش مقاومت غلتشی عالی در تابستان☀️ نیاز به تعویض در زمستان تنوع محصولات، قیمت رقابتی
۱۲ تک تایر آذر C روکش لاستیک‌های فرسوده، قیمت بسیار پایین خطر بالای لغزش در شرایط مرطوب⚠️ مناسب خودروهای سنگین با بودجه محدود

تحلیل کلیدی بر اساس داده ها 

  1. لاستیک های نرم vs خشک:
    • لاستیک های نرم (مانند یزد تایر و کویر تایر) چسبندگی بهتری در دمای پایین و شرایط خیس دارند اما عمر کوتاه تری دارند.
    • لاستیک های خشک (مانند ایران تایر) دوام بیشتری دارند اما در باران عملکرد ضعیف تر نشان می دهند.
  2. تأثیر آج بر چسبندگی:
    • لاستیک های زمستانی با آج عمیق (مثل گلدستون) در برف عملکرد بهتری دارند، اما در جاده های خشک صدای بیشتری تولید می کنند.
    • لاستیک های تابستانی با آج کم عمق (مثل رازی) سطح تماس بیشتری با جاده دارند و در دمای بالا پایدارترند.
  3. نظرات مصرف کنندگان:
    • بارز: به دلیل گارانتی ۳۰ ماهه و خدمات پس از فروش، محبوب ترین انتخاب است.
    • کویر تایر: نرمی اولیه بالا، اما کاهش کیفیت پس از ۲ سال استفاده.
    • یزد تایر: بهترین چسبندگی در سرعت های بالا، اما نیاز به استفاده مداوم برای حفظ نرمی.
  4. توصیه های ایمنی:
    • برای مناطق پربارش، لاستیک های با درجه بندی AA یا A (مانند یزد تایر و بارز) انتخاب بهتری هستند.
    • در برف شدید، استفاده از زنجیر چرخ یا لاستیک های میخ دار ضروری است، حتی با وجود لاستیک های زمستانی.

 

جمع بندی

  • برترین ها از نظر چسبندگی: یزد تایر (AA) و بارز (A) به دلیل فناوری پیشرفته و بازخورد مثبت کاربران.
  • گزینه اقتصادی: کویر تایر با شاخص A و قیمت پایینتر.
  • هشدار: لاستیک های با درجه C (مانند تک تایر آذر) برای خودروهای شهری توصیه نمی شوند.

 

منابع

۱. EU Tire Labeling Regulation (2023).
۲. Michelin Technology White Paper: EverGrip Traction System.
۳. TireRiview Annual Performance Report (2023).
۴. ADAC Winter Tire Test (2023).

منابع فارسی

۱. گزارش سالانه انجمن صنعت تایر ایران (۱۴۰۲).
۲. تستهای مرکز تحقیقات خودروی ایران (ایران خودرو، ۱۴۰۱).۳.bimeh.com: “کدام لاستیک ایرانی بهتر است؟”